Celem powstania Ośrodka Edukacji Przyrodniczej na Ponidziu jest przede wszystkim prowadzenie edukacji przyrodniczej dla dzieci i młodzieży z województwa świętokrzyskiego, między innymi poprzez organizację terenowych warsztatów, kilkudniowych pobytów w ramach „zielonych szkół”, plenerów fotograficznych i plastycznych, obozów naukowych, wycieczek krajoznawczych oraz zajęć rekreacyjnych.
Ośrodek będzie również miejscem organizacji konferencji naukowych, praktyk dla studentów kierunków przyrodniczych oraz realizacji projektów naukowo – badawczych związanych z ochroną środowiska przyrodniczego, a także przyjaznym i otwartym miejscem dla przyrodników, ekologów oraz turystów z kraju i zagranicy.
Ośrodek Edukacji Przyrodniczej posiada 55 miejsc noclegowych, salę edukacyjno-konferencyjną, jadalnię wraz z zapleczem kuchennym, pracownię projektowo-badawczą oraz 4 pokoje gościnne dla naukowców i studentów realizujących projekty przyrodnicze czy odbywających staże lub praktyki.
Atrakcją ośrodka jest „Nidarium” czyli wielkogabarytowe akwarium o pojemności 25 tys. litrów, pokazujące ekosystem rzeki Nidy.
W ramach rewitalizacji zabytkowej kolejki wąskotorowej przeniesiono budynek stacyjki Umianowice przy wyremontowanym peronie oraz odnowiono wieżę ciśnień, z przeznaczeniem na obserwacje ornitologiczne. Powstało również zaplecze techniczne na sprzęt rolniczy oraz edukacyjne związane z pokazowym gospodarstwem tj. owczarnia, stajnia, kurnik.
Projekt dofinansowano ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014-2020 oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Całkowita wartość projektu to blisko 22 mln zł.