Wektorowe, mRNA, podjednostkowe: Są różne rodzaje szczepionek przeciw COVID-19
Jeden wirus i wiele różnych. Każdego z nas może zastanawiać, dlaczego przeciwko COVID-19 produkuje się tak wiele różnych szczepionek. Okazuje się, że te nie będą różniły się tylko nazwami, ale, choć będą miały ten sam cel, to będą działały za pomocą różnych metod.
Ministerstwo Zdrowia w dokumencie dotyczącym Narodowego Programu Szczepień wyjaśnia, że obecnie można wyróżnić 3 typy szczepionek przeciw COVID-19:
- wektorowe,
- mRNA,
- podjednostkowe.
Czym się różnią?
Szczepionki wektorowe
"Szczepionki te opierają się o wektory, którymi są aktywne wirusy zmodyfikowane w sposób minimalizujący ryzyko zakażenia. Przykładowo, mogą być to wirusy szczepionkowe, których skuteczność i bezpieczeństwo potwierdzono w przeszłości lub wirusy, które nie mogą powodować choroby u człowieka. Wektory po dostaniu się do komórki człowieka są w stanie wytworzyć wybrane białka patogenu, przeciwko któremu ma być skierowana reakcja immunologiczna organizmu" - wyjaśnia MZ.
Upraszczając, przy tych szczepionkach do organizmu człowieka wstrzykuje się inne wirusy zmodyfikowane tak, by wytwarzały białka wirusa SARS-CoV-2. Co ważne, takie szczepionki nie mają możliwości wywołania choroby, a do silnej odpowiedzi immunologicznej dochodzi już przy podaniu małej dawki.
Szczepionki mRNA
"Szczepionki te zawierają informację genetyczną w postaci mRNA pozwalającą na produkcję w komórce wybranych białek patogenu, które następnie są prezentowane na powierzchni komórek naszemu układowi immunologicznemu. mRNA nie wnika do jądra komórkowego, gdzie znajduje się DNA (materiał genetyczny) i nie może wpływać na genom osoby zaszczepionej. Cząsteczka RNA po wytworzeniu białka ulega szybkiej degradacji".
Upraszczając, przy tych rodzajach szczepionek wydziela się mRNA wirusa i wstrzykuje do organizmu człowieka. Inna nazwa szczepionek mRNA to szczepionki na bazie kwasu nukleinowego. Taka szczepionka nie zawiera aktywnego wirusa, który mógłby wywołać chorobę.
Szczepionki podjednostkowe (typu subunit)
"Szczepionki te zawierają w składzie oczyszczone, najbardziej immunogenne białka wirusowe. Po dostaniu się do organizmu muszą dostać się do komórek prezentujących antygen, które następnie wykorzystują je do wytworzenia specyficznej odpowiedzi immunologicznej. Odpowiedź immunologiczna, skierowana przeciwko wyselekcjonowanym antygenom, wchodzącym w skład szczepionki podjednostkowej jest bardzo swoista, jednak jej efektywność może być niższa w porównaniu do szczepionek nowej klasy".
Szczepionki przeciw COVID-19: Które jak działają?
Szczepionki przeciw COVID-19 są podawane domięśniowo w dwóch dawkach. Jaki rodzaj szczepionki kryje się pod poszczególną nazwą? Wyjaśniamy poniżej:
- CureVac - mRNA
- Moderna - mRNA
- Pfizer/BioNTech -mRNA
- AstraZeneca - wektorowa
- Sanofi-GSK - podjednostkowa
- Johnson&Johnson - wektorowa
Jakie szczepionki przeciw COVID-19 trafią do Polski?
To Komisja Europejska na podstawie porozumienia między państwami członkowskimi UE negocjuje i zawiera w ich imieniu umowy na tzw. zakup szczepionek z wyprzedzeniem. Według stanu na 7 grudnia 2020 r. KE podpisała 6 umów zakupu z wyprzedzeniem: z firmą Astra Zeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica NV, Pfizer / BioNTech (11 listopada) oraz CureVac oraz Moderna. Polska zdecydowała się na przystąpienie do pięciu z tych umów.
Do Polski nie trafią szczepionki podjednostkowe Sanofi-GSK.
Którą szczepionkę przeciw COVID-19 wybrać?
Na pytanie, którą szczepionkę przeciw COVID-19 wybrać nie ma odpowiedzi. Każda jest potencjalnie bezpieczna i przeszła wszystkie etapy badań przed dopuszczeniem do produkcji.
Kiedy szczepienia przeciw COVID-19 w Polsce?
Wszystko wskazuje na to, że szczepienia przeciw COVID-19 w Polsce ruszą na początku 2021 roku.
Czy warto zaszczepić się różnymi szczepionkami przeciw COVID-19?
Wiele osób już zastanawia się, czy zaszczepienie się dwoma typami szczepionek przeciw COVID-19 da większą skuteczność i ochronę. Wyjaśnialiśmy to w artykule poniżej:
